Koken met verse kruiden is hip. Maar ken je ook al plantenpoeders?
We zitten middenin de 8ste editie van de Week van de Smaak met als thema ‘De Duurzame Verbeelding’. Alle activiteiten staan in het teken van duurzame voeding. En wie duurzame voeding zegt, denkt aan voeding van de korte keten.
Ik koop al langer mijn patatjes bij de boer om de hoek en verwerk lokale streekproducten zoals Lubbeekse mosterd, grondwitloof, Werchterse geitenkaas en Hagelandse bieren en wijnen in mijn gerechten.
Ik hoor je denken: ‘Wat heeft de Week van de Smaak met plantenpoeders te maken?’
Wel, vorige week kreeg ik, als culinair vormingswerker bij KVLV, de kans om de kruidenvennootschap Aarde-nd-Werk in Oostwinkel (Meetjesland) te bezoeken. http://www.aardendwerk.be/
Een mooi voorbeeld van duurzame voeding.
Bij Aarde-nd-Werk worden planten van lokale telers gedroogd en fijngemalen tot plantenpoeders.
Op de foto hieronder zie je de droogoven.
Na het drogen worden de planten, bloemen of kruiden fijn gemalen in de maalmachine.
Eerst grof, daarna fijner en fijner.
Deze poeders kan je in de keuken gebruiken als natuurlijke geurstof, smaakstof en kleurstof. Een aantal plantenpoeders heeft zelfs bijzondere eigenschappen en doet dienst als antioxidant. Of superfood, om het in marketingtermen uit te drukken.
Een voorbeeld van zo een superfood zie je op de foto hieronder. Het is de maca wortel. De planten moeten grondig proper gemaakt worden alvorens ze in de droogmachine kunnen. Het is een zeer tijdrovende klus en gebeurt allemaal met de hand.
De gebruikte planten zijn 100% van lokale oorsprong en afkomstig van biologische teelt.
Al naargelang het deel van de plant dat verwerkt wordt, heb je plantenpoeders uit de bloemenlijn, de bladlijn, de vruchtlijn of de wortellijn.
De plantenpoeders worden onder de merknaam ‘Kleur en Kruid’ op de markt gebracht. Op dit moment zijn ze enkel te verkrijgen in de regio Oost- en West-Vlaanderen. Ze worden o.a. verdeeld via natuurvoedingswinkels, Bio Planet, de pakketten van de voedselteams en ook bij horeca groothandel ISPC kan je ze vinden. Je kan ze ook bestellen op de webshop van Aarde-nd-Werk of ze ter plaatse gaan kopen. Zo kan je een bezoekje, een rondleiding of een inspirerende workshop meepikken. Ik raad het je ten zeerste aan.
Verse kruiden versus plantenpoeders.
Ik gebruik veel verse kruiden in de keuken. Toch geloof ik ook in de positieve eigenschappen van plantenpoeders.
Enkele voordelen op een rijtje.
1. De plantenpoeders kan je gebruiken als natuurlijke kleurstof om bijvoorbeeld marsepein, suikerpasta of macarons die vrolijke kleurtjes te geven.
2. Omdat de poeders zo fijn gemalen zijn, worden ze door het lichaam goed opgenomen en zijn ze niet belastend voor de darmen.
3. De geur, smaak en kleur van de verse planten blijven behouden in de plantenpoeders. Zet je een kopje thee met bijvoorbeeld het poeder van citroenmelisse, dan kleurt je thee groener dan wanneer je verse blaadjes zou gebruiken. De geur is ook intenser. Bovendien heb je maar een heel klein beetje van het poeder nodig voor een lekkere, pure smaak.
4. Sommige plantenpoeders hebben bindende eigenschappen. Zo is het plantenpoeder gemaakt van pastinaak een goed bindmiddel en een alternatief voor bloem of maïzena.
5. Door het verwerken van verse kruiden, planten, bloemen en groenten tot plantenpoeders, kan je de oogst van dit moment bewaren voor later. De poeders blijven zeker een jaar goed, zonder kwaliteitsverlies.
6. Met een mengeling van plantenpoeders geef je soep, stoofpotjes of groentenstoemp extra smaak. Ze zijn een lekker en gezond alternatief voor de bouillonblokjes die we zo vaak gebruiken en bovendien zoutloos.
7. De keukenkruiden die je koopt in de warenhuizen leggen veel kilometers af. Deze plantenpoeders hebben een kleine, ecologische voetafdruk.
Hoe verwerk je de plantenpoeders in de keuken?
Voor hartige gerechten los je het poeder op in olijfolie of een andere vetstof.
Voor zoete gerechten, melkbereidingen en thee los je het poeder op in een zoetstof, bijvoorbeeld een lepeltje honing.
Plantenpoeders voeg je altijd toe op het einde van het kookproces, zodat de aanwezige aromatische stoffen niet verloren gaan.
Tijdens de studiedag was er vooral aandacht voor het gebruik van de gedroogde plantenpoeders in culinaire bereidingen. Daarnaast houdt de onderneming Netelvuur, die op dezelfde locatie is gevestigd, zich ook bezig met het verwerken van planten en kruiden tot etherische oliën, hydrolaten en oliemaceraten. Deze worden verwerkt in beauty-en welnessproducten.
Ik heb mijn voorraadje plantenpoeders alvast opgeslagen en zal er de komende weken verder mee gaan experimenteren in de keuken.
Vanavond maakte ik al een thee van het plantenpoeder van citroenmelisse (bladlijn).
De voorbije nachten sliep ik niet zo goed. Ik las dat citroenmelissethee kalmerend en ontspannend werkt, de slaap bevordert, goed is tegen stress, zenuwachtigheid, prikkelbaarheid, de spijsvertering stimuleert en ook nog een verjongend effect heeft. Je zou wel gek zijn om het niet te drinken.
Met een stukje home made cake erbij, zal ik vannacht zeker slapen als een roos en morgen helemaal zen door de dag huppelen.